Elles Arxhoek: 'We sluiten alleen nog contracten af met leveranciers die duurzame producten leveren'
De verwarming een graadje lager betekende voor ViVa! Zorggroep een energiebesparing van maar liefst 23 procent. “We waren zelf ook verbaasd dat het zóveel opleverde”, vertelt duurzaamheidscoördinator Elles Arxhoek. Het is een van de mooie resultaten die de organisatie wist te behalen sinds duurzaamheid onderdeel is van het beleid.
In maart ontving ViVa! Zorggroep voor haar zeventien woonzorglocaties en het hoofdkantoor het zilveren certificaat Milieuthermometer Zorg. Dit laat zien dat de organisatie actief beleid voert om milieuvriendelijk te werken en minder CO2 uit te stoten. Elles is trots op het certificaat, omdat het over zoveel verschillende terreinen gaat. Van zorgverleners tot koks, van schoonmakers tot inkopers: iedereen in de organisatie heeft extra stappen gezet om duurzamer te werken.
Duurzame leveranciers
Vijf jaar eerder had de organisatie al een bronzen certificaat behaald. Het grootste verschil tussen brons en zilver: duurzame inkoop is bij zilver een vereiste. “We sluiten alleen nog contracten af met leveranciers die duurzame producten leveren en die zelf ook beleid voeren om hun CO2-uitstoot te verminderen”, legt Elles uit. Het gaat dan bijvoorbeeld om schoonmaakmiddelen met een EKO-keurmerk. “Ook werken we zoveel mogelijk samen met leveranciers uit de buurt., Samen met mijn collega’s van inkoop ben ik de spin in het web om dat in goede banen te leiden.”
Op de fiets, of met de elektrische auto
In de afgelopen jaren heeft de organisatie ook gewerkt aan milieuvriendelijkere mobiliteit: het hele wagenpark is elektrisch geworden. Bovendien worden medewerkers gestimuleerd om de fiets te nemen, als dat kan. “Zelf probeer ik het goede voorbeeld te geven door zoveel mogelijk op de fiets naar onze locaties te gaan”, zegt Elles. Ze werkt meestal op het hoofdkantoor in Velsen-Noord, maar gaat ook regelmatig langs bij de woonzorgcentra en verpleeghuizen in de regio.
Iedereen telt
Elles vindt gedragsverandering misschien wel het allerbelangrijkste, als je een blijvend duurzame organisatie wilt. Samen met een enthousiaste basisgroep probeert ze de medewerkers daartoe aan te zetten.
“Iedereen weet wel dat het anders moet, maar tussen weten, zeggen en doen zit soms nog wel een verschil. Houd je het vol om het afval goed te scheiden? Denk je er steeds aan om alle lichten uit te doen? En kun je eraan wennen dat de verwarming een graadje lager staat? We hebben alle mensen op alle locaties nodig om het tot een succes te maken.”
Ze vindt het mooi om te zien dat de bewoners van de woonzorgcentra ook graag een bijdrage leveren: “De meesten vonden het geen probleem dat de verwarming een graadje lager ging, ‘dan trek ik toch gewoon een extra trui aan, dat was ik vroeger ook gewend’, hoorde ik veel.”
Minder voedsel weggegooid
Ook is de organisatie bewust bezig om voedselverspilling te verminderen. Dat gaat goed: er is inmiddels op vier locaties gemeten, waarbij de verspilling uitkwam op negentien procent. “Landelijk gezien is dat dertig procent, dus onze koks en gastvrouwen doen het heel goed!” zegt Elles. “Het begint ermee dat de gastvrouwen onze cliënten goed kennen. Ze kunnen samen met de cliënt goed inschatten hoe groot de portie van die dag moet zijn. Als medewerkers de cliënten niet goed kennen, zie je dat er meer voedsel wordt weggegooid.”
Wegwerp of hergebruik
De ene stap is een grotere uitdaging dan de andere. In de zorg worden bijvoorbeeld veel wegwerpproducten gebruikt; denk aan handschoenen of spuiten. Hoe deze afvalstroom teruggedrongen kan worden, heeft de organisatie nog niet uitgedacht. Dit is voor de hele zorg een lastige kwestie. “We willen eerst andere veranderingen goed borgen in de organisatie, zoals het goed scheiden van plastic afval”, legt Elles uit.
Een andere stap was juist heel eenvoudig: “Onze wasserij gaf aan dat zij het folie om de waskarren weer kunnen innemen, zij recyclen dat.”
Lokaal Klimaat Akkoord
Tegelijk met het verkrijgen van het zilveren certificaat heeft de ViVa! Zorggroep ook het Lokaal Klimaat Akkoord van Velsen ondertekend. “Wij willen graag laten zien dat we een positieve bijdrage leveren aan de omgeving, want daar zijn we trots op. En omgekeerd kijk ik ook graag bij anderen in de keuken, want daar leer je altijd van. Vorige week hadden we bijvoorbeeld met deelnemers aan het Lokaal Klimaatakkoord een bijeenkomst over mobiliteit. Daar hoorde ik over de nieuwste ontwikkelingen. Het is altijd nuttig om met andere duurzame organisaties samen te komen.”
Tips van Elles
- Inventariseer allereerst wat je al hebt in je organisatie: hoe duurzaam ben je al?;
- Maak duurzaamheid meetbaar, dan weet je ook waar je staat en zie je het op tijd als er een terugval is;
- Veel kleine stappen zijn samen ook een grote stap.